In cold blood – Truman Capote

In dit boek van 336 bladzijden probeert Truman Capote de moord op een boerengezin te ontrafelen, en dat lukt hem wonderwel. Het gaat om het in het dorpje Holcomb zeer goed bekendstaande gezin van de goed boerende Clutter, zijn met een geestesziekte kampende echtgenote en hun puberzoon en -dochter. Het dorp is geschokt door de moord: men begrijpt niet wie iets tegen de populaire Clutters zou kunnen hebben, en vermoedt dat de moordenaar iemand uit het dorp is. Dit ‘gemeenschapsaspect’ van de moord wordt door Capote maar in geringe mate belicht: zijn invalshoek is vooral het ontrafelen van hoe en waarom de moord is gepleegd. En de daders zijn geen mensen uit het dorp, maar twee ontevreden maatschappelijke ‘losers’, Smith en Hickock, die de Clutters helemaal niet kennen maar denken dat ze veel geld in huis hebben. Dat blijkt niet het geval, dus de inbraak heeft als zodanig geen succes en eindigt in het vermoorden van het hele gezin.
Capote creëert drie spanningsbogen in het boek, waardoor je door blijft lezen, ook al is het verhaal best lang: eerst is de vraag hoe en door wie de moord is gepleegd, daarna of de daders (die op de vlucht zijn geslagen) gepakt zullen worden, en daarna of ze de doodstraf zullen krijgen. Dat laatste is het geval, en ook die gebeurtenis weet Capote integer en aangrijpend te beschrijven.
Wat ik bijzonder vond aan dit boek is dat het, hoezeer Capote ook probeert in de huid van de daders te kruipen en hoezeer hem dat ook lijkt te lukken, je na lezing toch achterlaat met de vraag: waarom? Want hoeveel factoren ook meespelen in de vorming van de mens en zijn motieven, en hoe goed dat door Capote ook uiteengerafeld wordt, écht te begrijpen is het toch niet waarom Smith en Hickock overgingen tot deze moorden. Uiteindelijk is dat maar goed ook, natuurlijk.